شکیبا افخمیراد | شهرآرانیوز - در دو سالی که از شهادت سپهبد حاج قاسم سلیمانی میگذرد، هنرمندان بسیاری تلاش کردهاند تا با آثارشان به این شهید بزرگوار ادای دین کنند. این روزها همزمان با نزدیک شدن به دومین سالگرد شهادت ایشان از آثار مختلفی در زمینههای تصویری، نمایشی و تجسمی رونمایی میشود. آثاری که برخاسته از جان و دل هنرمندان است و بخشی از ابعاد زندگی و شخصیت حاج قاسم را به نمایش میگذارد.
یکی از این آثار، مجموعه فیلم کوتاه «مردی برای همه» به کارگردانی مسعود دهنوی سینماگر خراسانی است، مجموعهای شامل چهار اپیزود به نامهای «فرصت»، «مهمان»، «ماشین سوم» و «دیوار» که بر اساس خاطرات واقعی از تشییع پیکر شهید سلیمانی تهیه شده است. «مردی برای همه» در روزهای گذشته از شبکه یک سیما پخش شد و قرار است بهزودی در فضای مجازی هم در دسترس علاقهمندان قرار گیرد. در ادامه گفتوگوی ما را با مسعود دهنوی درباره این پروژه میخوانید.
«مردی برای همه» یک مجموعه داستانی است که در ابتدا قرار بوده مستند باشد. به گفته دهنوی، حدود سه ماه پیش از سوی مکتب حاج قاسم به یکی از دوستانش به نام امیرحسین نوروزی پیشنهاد شده تا مستندهایی درباره تشییع پیکر سردار سلیمانی تهیه کند. نوروزی نیز از دهنوی کمک میخواهد و آن دو باهم شروع به خواندن چند کتاب از خاطرات واقعی مردم از تشییع پیکر سردار سلیمانی میکنند. دهنوی با اشاره به خواندن حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ خاطره از این مراسم میگوید: با خواندن خاطرهها کمکم به این نتیجه رسیدیم که همه آنها بار دراماتیک دارند و از دلشان داستانهای خوبی در میآید.
از سوی دیگر در این روزها و با وجود فضای مجازی، فیلمهای کوتاه میتوانند حتی از برخی مستندها بهتر و بیشتر دیده شوند؛ بنابراین تصمیم گرفتیم آثار کوتاه داستانی درباره این موضوع تولید کنیم. او یادآور میشود: از خاطراتی که خواندیم حدود هشت مورد را انتخاب کردیم؛ که از این میان ۴ خاطره به تأیید تهیهکننده اثر پژمان لشکریپور و مکتب حاج قاسم رسید و ما سپس مراحل پیشتولید را شروع کردیم.
از دهنوی درباره معیارهایش برای انتخاب خاطرات میپرسیم و او توضیح میدهد: باتوجه به اینکه اسم مجموعه «مردی برای همه» است ما میخواستیم این عبارت به معنای واقعی در فیلم دیده شود. از اینرو تلاش کردیم در ۴ اپیزود علاوه بر اینکه تنوع لوکیشن داشته باشیم، همه مردمی را که با هر عقیده سیاسی و مذهبی حاج قاسم را دوست داشتند نشان دهیم.
او با تأکید براینکه حاج قاسم برای همه مردم است درباره لوکیشنهای اثرش توضیح میدهد: داستانها در لوکشینهای خانه، پادگان ارتش و قهوهخانه قدیمی روایت میشوند. داستان یکی از اپیزودها هم در مراسم تشییع حاج قاسم میگذرد. این اپیزود به صورت ویژه به اتفاقات سال ۱۳۸۸ هم اشارهای دارد. هر اپیزود نیز حدود ۵ تا ۶ دقیقه است. این سینماگر یادآور میشود: تمام کار در تهران فیلمبرداری شدهاست، تصاویر مراسم تشییع پیکر سردار سلیمانی را هم در شهرک سینمایی غزالی گرفتیم. دهنوی با اشاره به دوماهونیم زمان بردن تولید و آمادهسازی «مردی برای همه» تصریح میکند: همه تلاشمان را کردهایم که اثر در دومین سالگرد شهادت حاج قاسم رونمایی شود.
دهنوی درباره مرحله نگارش داستانها نیز توضیح میدهد: شاید یک خط از داستان پایه اصلی هر اپیزود از داستان واقعی باشد و نویسنده ما آن را بسط داده و تبدیل به فیلمنامه کردهاست. به همین علت نمیتوانیم بگوییم به تمامی همان خاطره به تصویر کشیده شده است. اما همانطور که ابتدای فیلم هم اشاره کردهایم این مجموعه براساس داستان واقعی ساخته شده است. او بیان میکند: ابوالفضل همراه، از بازیگران نیشابوری که سابقه حضور در فیلم «اخراجیها» را دارد یکی از بازیگران این مجموعه است.
ابتسام بغلانی، بازیگر عربزبان سریال نجلا، فاطمه رادمنش، از بازیگران تئاتری برنامه عصر جدید و حشمت آرمیده، در کنار گروهی از بازیگران تئاتر نیز در «مردی برای همه» به ایفای نقش پرداختهاند. این کارگردان درباره دیگر عوامل کار نیز توضیح میدهد: جمعی از عوامل، هنرمندان مشهدی بودند که خیلی به کار کمک کردند. در مرحله پستولید هم عوامل بسیار حرفهای ما را همراهی کردند. او یادآور میشود: علیرضا علویان، از صداگذاران حرفهای سینمای ایران که سالهاست در کارهای فیلم کوتاه حضور ندارد به ما در مجموعه «مردی برای همه» کمک کرد. حبیب خزاییفر، آهنگساز آثاری، چون «زخم کاری» و «درخت گردو» نیز موسیقی این اثر را ساخته است.
دهنوی درباره امکان ادامه داشتن این اثر و ساخت داستانهای بیشتر درباره مراسم تشییع شهید سلیمانی میگوید: این مجموعه قطعا به اینجا ختم نمیشود، چه ما زنده باشیم و آن را ادامه دهیم چه تیم دیگری برای ادامه کار بیاید. به نظر او خاطرات و داستانهای موجود درباره حاج قاسم از ظرفیت لازم برای فیلمسازی برخوردار هستند از اینرو قرار است این مجموعه ادامه پیدا کند و داستانهای کوتاه دیگری درباره ابعاد مختلف شخصیت حاج قاسم ساخته شود.
از این کارگردان درباره آثار ساخته شده درباره شهید سلیمانی میپرسیم که پاسخ میدهد: این آثار توانایی ادای دین به این شهید بزرگوار را ندارند، حتی سینماها هم ظرفیت نشان دادن یک بعد از شخصیت حاج قاسم را ندارد. اما به نظر من همه افرادی که در این مدت فیلم ساختند و محتوایی درباره شهید سلیمانی تولید کردند دلی کارشان را انجام دادهاند و نتیجه هم گرفتهاند.
دهنوی درباره سختیهای تولید اثری درباره شهید سلیمانی نیز میگوید: من در این فیلم فهمیدم کار کردن برای حاج قاسم آسان نیست. یعنی بحرانهایی در فیلم به وجود میآید که شما هیچ کجا و در هیچ بخش فیلمسازی با آنها روبهرو نمیشوید. به نظر من حاج قاسم وسط کار به ما یادآوری میکرد که چهکار مهم و متفاوتی را انجام میدهیم. او تأکید میکند: این سختیها برای ما خوب بود و نکاتی را دوباره به ما یادآوری میکرد که برای مرد بزرگی، چون حاج قاسم، تلاش میکنیم.
دهنوی درباره سختیهای پیش آمده هنگام تولید اثر توضیح میدهد: مثلا بازیگری که از ابتدای کار آفیش شده بود و تست گریم و لباس را انجام داده بود، آمدنش به فیلمبرداری کنسل شد و یک بازیگر روز فیلمبرداری به ما پیوست و آن نقش را بسیار خوب درآورد. یا بازیگر دیگری که از ابتدا انتخابش نکردیم، ولی به صورت تصادفی و در لحظه فیلمبرداری به کار اضافه شد. البته ما همه تلاشمان را انجام دادیم که با یک برنامهریزی دقیق، کار فرهنگی خوب و باکیفیت مناسب را تحویل مخاطب دهیم.
در ادامه بخوانید
تشییع پیکر سردار سلیمانی در مشهد به روایت یکی از مستندسازان
درباره مستند «خاطرات آن مرد» | روایت مردم روستای «قنات ملک» از شهید سلیمانی
مستند کوتاه «عزیز قدس» دریافت تازهای از شخصیت شهید سلیمانی ارائه میدهد
مستند «قاسم» ساخته مهدی فارسی به رشادتهای سردار شهید سلیمانی میپردازد
نگاهی به مستند «۳۶۰ درجه محاصره» | روایتی شکوهمند از رشادت سردار سلیمانی